آیین نامه پذیرش دکتری بدون آزمون به شیوه استادمحور
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دکتری تخصصی ایران، در راستای تحقق اقدام ملی در بخش علم و آموزش عالی سند تحول دولت سیزدهم، آیین نامه «پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی دکتری به شیوه استادمحور مبتنی بر رفع نیازهای کشور» با محوریت پذیرش استعدادهای درخشان در مقاطع تحصیلات تکمیلی به صورت استادمحور و در راستای رفع نیازهای کشور جهت اجرا از سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ از طرف وزارت علوم و فناوری ابلاغ گردیده است.
آیین نامه پذیرش دکتری بدون آزمون استعدادهای درخشان به شیوه استاد محور
مقدمه
در اجرای سیاست‌های حمایت و هدایت استعدادهای درخشان مصوب جلسه ۴۱۹ تاریخ ۷۷/۲/۲۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بند ۵ بخش ج از ماده ۲ قانون، اهداف وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب جلسه تاریخ ۸۳/۵/۱۸ مجلس شورای اسلامی مبنی بر برنامه‌ریزی برای شناسایی و حمایت از استعدادهای درخشان و هدایت آن‌ها به سمت اولویت‌های راهبردی کشور در حوزه‌های مختلف علوم و نیز در اجرای ماده ۶۴ قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر حمایت از نخبگان علمی کشور و با هدف تقویت فرایند بالندگی اعضای هیئت علمی و به ویژه تقویت رویکرد شاگردپروری اعضای هیئت علمی کشور (استادان) به منظور رفع نیازهای اساسی کشور در حوزه‌های مختلف این آیین نامه تدوین می‌شود:
ماده ۱: به منظور رعایت اختصار، واژه‌های زیر در این آیین نامه به کار می‌رود.
وزارت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛
شورای هدایت: شورای هدایت استعدادهای درخشان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛
سازمان سنجش: سازمان سنجش آموزش کشور؛
دانشگاه: هر یک از دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزش عالی و پژوهشی کشور که طبق مقررات دو وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت می‌کنند.
کد رشته محل: شماره اختصاصی هر رشته گرایش تحصیلی در هر دانشگاه که در دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی مقطع دکتری نیمه متمرکز در سال ورود دانشجو به دانشگاه درج می‌شود؛
کد محل تحصیل: شماره اختصاصی هر رشته گرایش تحصیلی در هر دانشگاه که در دفترچه راهنمای انتخاب رشته‌های تحصیلی آزمون ورودی مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته در سال ورود دانشجو به دانشگاه درج می‌شود؛
استاد میزبان: عضو هیئت علمی متقاضی پذیرش دانشجوی استعداد درخشان دارای مرتبه استاد تمام و دانشیاری یا اعضاء هیئت علمی با مرتبه استادیاری که در دوسال منتهی به اعلام فراخوان پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در فهرست دو درصد دانشمندان برتر جهان اعلامی توسط مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) قرار گرفته باشند.
ماده ۲: دانشگاه اختیار دارد ظرفیت پذیرش بدون آزمون در دوره دکتری خود در هر کد رشته محل را به صورت مازاد بر ظرفیت‌های پذیرش با آزمون و بدون آزمون (بر اساس آیین نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی دکتری مصوب جلسه شماره ۷۸ تاریخ ۱۴۰۱/۷/۳۰ شورای هدایت ابلاغیه شماره ۲/۳۰۷۸۶۲ تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۱۷) به دانشجویان/دانش آموختگان دوره کارشناسی ارشد که بر اساس قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره یاد شده وارد شده‌اند با رعایت شرایط این آیین نامه اختصاص دهد.
ماده ۳: متقاضیان استفاده از تسهیلات این آیین نامه باید شرایط ماده ۳ آیین نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی دکتری موضوع ابلاغیه شماره ۲/۳۰۷۸۶۲ تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۱۷ مصوب شورای هدایت را داشته باشند.
ماده ۴: مجموع ظرفیت پذیرش دانشجوی دوره دکتری به شیوه استادمحور از طریق این آیین نامه (مازاد بر ظرفیت‌های پذیرش با آزمون و بدون آزمون طبق ابلاغیه شماره ۲/۳۰۷۸۶۲ تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۱۷) برای هر استاد میزبان، برابر با تعداد مجاز جذب دانشجوی دکتری برای عضو هیئت علمی مطابق ضوابط دانشگاه (ظرفیت مجاز راهنمایی رساله دانشجوی دکتری) است. راهنمایی رساله دانشجویان دکتری از طریق این آیین نامه برای استاد میزبان مازاد بر ظرفیت مجاز راهنمایی رساله دانشجوی دکتری در آن دانشگاه است. در هر سال تحصیلی هر استاد میزبان با مرتبه استاد تمامی حداکثر ۲ دانشجو و هر استاد میزبان با مرتبه دانشیاری ۱ دانشجو و هر استاد میزبان واجد شرایط با مرتبه استادیاری اعضاء هیئت علمی با مرتبه استادیاری که در دو سال منتهی به اعلام فراخوان پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در فهرست دو درصد دانشمندان برتر جهان اعلامی توسط مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) قرار گرفته باشد، ۱ دانشجو به شیوه استادمحور، مطابق ضوابط این آیین نامه می‌توانند پذیرش نمایند.
ماده ۵: فرایند پذیرش به شرح زیر است:
۱-۵- استاد میزبان موضوع رساله پیشنهادی خود را از میان موضوعات ثبت شده در سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان) انتخاب و به تأیید شورای پژوهش و فناوری دانشگاه می‌رساند.
۲-۵- استاد میزبان تعداد درخواست پذیرش دانشجو، موضوع رساله‌های پیشنهادی (مصوب در شورای پژوهش و فناوری دانشگاه) و رشته‌های مورد نظر بر اساس دفترچه سازمان سنجش را به معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اعلام می‌نماید؛
۳-۵- معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه نتیجه بررسی بند ۵-۲، ظرفیت رشته‌ها و نیمسال تحصیلی مجاز پذیرش دانشجو استعداد درخشان را به استاد میزبان اعلام می‌کند؛
۴-۵- معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه رشته‌های مورد نظر موضوع رساله‌های مورد تأیید، تعداد دانشجویان قابل پذیرش در هر کد رشته محل و مشخصات استاد میزبان را از طریق سازوکارهای اطلاع‌رسانی پذیرش استعداد درخشان استادمحور دانشگاه به دانشجویان اطلاع‌رسانی می‌کند.
۵-۵- متقاضیان حائز شرایط استعداد درخشان موضوع ماده ۳ این آیین نامه نسبت به ارائه مدارک خود به معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اقدام می‌کنند. نحوه دریافت مدارک و تنظیم فرم‌های موردنیاز طبق مصوبه معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه انجام می‌شود؛
۶-۵- معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه مدارک ارسالی متقاضیان را برای بررسی و اعلام نتیجه در زمان مقرر به استاد میزبان ارائه می‌کند؛
۷-۵- نتیجه بررسی مدارک متقاضیان توسط استاد میزبان به معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه به طور رسمی اعلام می‌شود؛
۸-۵- معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه مطابق ضوابط دانشگاه، مدارک و شرایط دانشجویان قابل پذیرش اعلامی از طرف استاد میزبان را بررسی و اسامی تأیید شده را به سازمان سنجش برای تأیید صلاحیت عمومی و نهایی شدن پذیرش ارسال می‌کند؛
تبصره ۱: میزان حق التدریس و حق التحقیق استاد میزبان برای راهنمایی رساله دانشجویان استعداد درخشان پذیرش شده به شیوه استادمحور مازاد بر سقف پیش‌بینی شده در دانشگاه و بر اساس مصوبه هیئت امنای دانشگاه خواهد بود.
تبصره ۲: در صورتی که استاد میزبان به هر دلیلی پس از معرفی دانشجو از سوی دانشگاه به سازمان سنجش و پیش از اعلام نتایج نهایی امکان پذیرش دانشجو را از دست دهد، شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه اختیار دارد یک عضو هیئت علمی دانشگاه (حائز شرایط استاد میزبان) را با رضایت دانشجو جایگزین کند و موارد را به سازمان سنجش گزارش دهد. در صورت عدم جایگزینی استاد میزبان جدید، پذیرش دانشجو منتفی است و دانشگاه موظف است مراتب عدم پذیرش دانشجو را پیش از اعلام نتیجه نهایی پذیرش به سازمان سنجش اعلام کند.
تبصره ۳: دانشجو پذیرفته‌شده توسط استاد میزبان تا قبل از اعلام نتایج موضوع ردیف ۵-۷ ماده ۵ نباید رابطه سببی و نسبی با استاد میزبان داشته باشد و در صورت احراز، تخلف استاد میزبان از جذب دانشجو استعداد درخشان استادمحور در همه دوره‌های تحصیلی برای همیشه محروم می‌شود. مصادیق رابطه سببی و نسبی مورد نظر پس از تصویب در کمیته کارشناسی مسائل استعدادهای درخشان توسط معاونت آموزشی وزارت به دانشگاه‌ها اعلام می‌شود.
ماده ۶: اتباع غیر ایرانی «مقیم ایران» ورودی دوره کارشناسی ارشد سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ و بعد از آن در صورت داشتن شرایط می‌توانند از تسهیلات این آیین نامه بهره‌مند شوند.
ماده ۷: پذیرش از طریق این آیین نامه در دوره‌های روزانه به صورت رایگان و در سایر دوره‌ها براساس مصوبه هیئت امنای دانشگاه انجام می‌شود.
ماده ۸: دانشگاه موظف است برای پذیرش مهرماه سال تحصیلی آینده خود اسامی اساتید میزبان و شرایط پذیرش موضوع بند ۵-۴ ماده ۵ را تا نیمه اسفند ماه سال تحصیلی جاری اطلاع‌رسانی کند.
تبصره: در صورت پذیرش با آزمون در نیمسال دوم تحصیلی (به استناد کد رشته محل مندرج در دفترچه آزمون) دانشگاه موظف است تا نیمه اول آبان ماه همان سال تحصیلی اسامی اساتید میزبان و شرایط پذیرش موضوع بند ۵-۴ ماده ۵ را اطلاع‌رسانی کند.
ماده ۹: مسئولیت حسن اجرای این آیین نامه و هرگونه پاسخگویی قانونی مترتب بر آن بر عهده دانشگاه پذیرنده است. نظارت بر اجرا بر عهده سازمان سنجش و شرح و تفسیر مفاد آن بر عهده معاونت آموزشی وزارت خواهد بود.
ماده ۱۰: این آیین نامه مشتمل بر یک مقدمه، ۱۰ ماده و ۴ تبصره در جلسه شماره ۷۸ تاریخ ۱۴۰۱/۷/۳۰ شورای هدایت استعدادهای درخشان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تصویب رسید و برای پذیرش دانشجو از سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ اجرایی می‌شود.
