دکتر طهرانچی: رساله دکتری باید نوآورانه و بدیع باشد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دکتری تخصصی ایران (Ph.D info) به نقل از روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد که رساله دکتری یک فعالیت نوآورانه، خلاقانه و بدیع است و باید از سطح علمی بالایی برخوردار باشد.
شورای سیاستگذاری طرح پایش آزاد این دانشگاه با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، در سازمان مرکزی برگزار شد. موضوع این نشست بررسی کفایت دستاوردهای علمی برای رساله دکتری و پیشبرد طرح “برنامه علمی” در سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی بود.
دکتر طهرانچی در این نشست با اشاره به تاریخچه ارزیابی مقطع دکتری در ایران گفت: “از زمان شکلگیری مقطع دکتری در کشور، جامعه علمی از سالهای 1372-1373 به این نتیجه رسید که توان ارزیابی دقیق این مقطع را ندارد. در نتیجه، داشتن دو مقاله خارجی به عنوان شرط دکتری تعیین شد که بعدها به یک مقاله کاهش یافت.”
وی با انتقاد از این روش ارزیابی توضیح داد: “هدف اصلی این معیارها، اطمینان از انجام پژوهش و محک زدن اصالت علمی از طریق چاپ مقالات بود. اما رساله دکتری باید یک عملکرد نوآورانه و بدیع باشد و این ویژگی را نمیتوان تنها در داخل کشور ارزیابی کرد.”
آسیبشناسی نظام ارزیابی فعلی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بررسی مشکلات موجود گفت: “دانشجو به جای ارائه یک پژوهش بدیع، معمولاً مقالات منتشرشده خود را ترکیب کرده و به عنوان رساله ارائه میدهد. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته، رابطه مستقیمی بین مقالات و رساله وجود ندارد.”
وی افزود: “بازار کاذب مقالات علمی، هم در سطح ملی و هم بینالمللی، از پیامدهای این رویکرد است.”
نظام پیشدفاع برای ارتقای کیفیت رساله دکتری
دکتر طهرانچی با اشاره به اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی برای بهبود این وضعیت اظهار داشت: “ما نظام پیشدفاع را راهاندازی کردهایم که بر بدیع بودن رساله تمرکز دارد. در این نظام، دانشجو باید از پژوهش خود دفاع کند و تأیید آن توسط تیمهای تخصصی انجام میشود.”
وی توضیح داد: “این فرآیند شامل ارائه پروپوزال، ارزیابی دستاوردهای علمی، ارائه در کنفرانسهای تخصصی و دریافت تأییدیه از شورای علمی کنفرانس است.”
یکپارچهسازی نظام علمی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان گفت: “در کشورهای پیشرفته، اجزای مختلف نظام علمی به صورت یکپارچه عمل میکنند. ما نیز قصد داریم رویکردی مشابه را در دانشگاه آزاد اسلامی پیاده کنیم و از قالب سنتی برنامههای دکتری فاصله بگیریم.”
در این نشست، معاونان و مدیران ارشد دانشگاه آزاد اسلامی از جمله دکتر محمدعلی نادی، دکتر هادی همایون و دکتر علیرضا فیروزفر حضور داشتند و درباره پیشبرد برنامههای علمی دانشگاه به بحث و تبادلنظر پرداختند.